Varis tanısı, günümüzde gelişmiş teknoloji ve donanımlar sayesinde hızlı ve etkili bir şekilde konulabilmektedir. Varis tanısında temel yöntem, doktorun yapacağı fizik muayenedir. Bu muayene sırasında doktor, hastanın hem oturur hem de ayakta olduğu pozisyonlarda varisli damarları inceleyerek varis varlığını ve ciddiyetini gözlemler. Ayrıca, hasta tarafından bildirilen ağrı veya diğer şikayetler değerlendirilerek varis belirtilerine yönelik bilgi toplanır.
Varis tanısında en yaygın kullanılan yöntem Renkli Doppler Ultrasonografi (Doppler USG) işlemidir. Bu yöntem, ses dalgalarını kullanarak kan akışını izleyen non-invaziv (girişimsel olmayan) bir testtir. Doppler USG sayesinde toplardamarların genel yapısı detaylı bir şekilde görüntülenebilir; varisli damarlar, damarlarda olası pıhtılar ve kapakçıklardaki bozukluklar tespit edilebilir. Doppler USG’nin sağladığı net veriler, tedavi sürecinde hangi yöntemin tercih edileceğini belirlemede oldukça önemlidir.
2000’li yılların başına kadar varis tedavisinde en sık başvurulan yöntem klasik varis ameliyatıydı. Ancak bu yöntem, ciltte kesik oluşması ve operasyon sonrası uzun iyileşme süreci gibi bazı dezavantajlara sahipti. Ameliyat sırasında kasık bölgesinde yara yeri enfeksiyonu riski bulunurken, cilt kesikleri nedeniyle iz kalması da özellikle kadın hastalar için estetik bir sorun teşkil ediyordu. Ameliyat esnasında genel veya spinal anestezi uygulandığı için bu yöntem, anesteziye bağlı riskleri de içeriyordu.
Klasik varis ameliyatı sonrası hasta, ameliyat gecesi hastanede kalmayı gerektirir ve ertesi gün taburcu edilebilir. Ancak işlem sonrası hasta konforu düşük seviyededir. Ameliyata bağlı ağrı, bacakta morluk oluşması ve sinir hasarına bağlı uyuşukluk gibi yan etkiler sık görülmektedir. Günlük aktivitelere dönüş ise genellikle bir hafta veya on gün sürebilmektedir. Bu nedenlerle, günümüzde ameliyatsız tedavi yöntemleri, minimal riskler ve konforlu bir iyileşme süreci sundukları için daha çok tercih edilmektedir.
Günümüzde varis tedavisinde ameliyatsız yöntemler popüler hale gelmiştir. Bu yöntemler arasında lazer tedavisi, radyofrekans ablasyon, skleroterapi ve köpük tedavisi gibi çeşitli uygulamalar bulunmaktadır. Bu yöntemlerde, genellikle lokal anestezi veya hafif bir sakinleştirici uygulanır ve hastalar işlem sonrası hızlı bir şekilde günlük hayatlarına dönebilir. Ameliyatsız yöntemler, daha kısa sürede iyileşme ve estetik olarak daha iyi sonuçlar sağlamaları nedeniyle avantajlıdır.
Varis gelişiminde bazı risk faktörleri ön plana çıkmaktadır:
Varisler, estetik bir sorun olarak görülse de bazı kişilerde yaşam kalitesini düşüren şikayetlere yol açabilir. Varis belirtileri şunlardır:
Bu belirtiler, varislerin ileri düzeyde olduğunu ve tedavi gerektirebileceğini işaret edebilir.
Varis oluşumunu önlemek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri faydalı olabilir:
Varis, estetik kaygıların yanı sıra bazı kişiler için yaşam kalitesini düşüren bir durumdur. Varis tanısı günümüzde gelişmiş yöntemlerle kolaylıkla konulabilmektedir. Renkli Doppler Ultrasonografi, en güvenilir tanı yöntemlerinden biridir. Varis tedavisinde ise klasik cerrahi yöntemlerin yerini ameliyatsız tedavi seçenekleri almıştır. Lazer, radyofrekans ve skleroterapi gibi yöntemler, minimal riskler ve kısa iyileşme süreleriyle avantaj sağlar. Varis riskini azaltmak için ise sağlıklı bir yaşam tarzı ve bazı önlemler büyük önem taşır.
Radyofrekans ile varis tedavisi, minimal invaziv bir yöntemdir. Bu yöntemde yüksek frekanslı radyo dalgaları kullanılarak varisli damarın kapatılması sağlanır. İşlem, lokal anestezi altında yapılır ve hastalar genellikle hızlı bir şekilde normal yaşantılarına dönebilir.
Lazer ile varis tedavisi, minimal invaziv bir yöntemdir. Bu yöntemde lazer kullanılarak varisli damarın kapatılması sağlanır. İşlem, lokal anestezi altında yapılır ve hastalar genellikle hızlı bir şekilde normal yaşantılarına dönebilir.
Skleroterapi, ince varis ve kılcal damarların tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Damarların içine sklerozan bir madde enjekte edilerek damarların küçülmesi ve yok olması sağlanır. Bu yöntem estetik amaçlarla da tercih edilen, ağrısız bir tedavi seçeneğidir.
Köpük tedavisi, varisli damarların içine özel bir köpük enjekte edilerek damarların büzülmesini sağlar. Diğer tedavi yöntemlerine göre daha geniş yüzey alanlarına uygulanabilir ve sonuçları kısa sürede görünür.
Miniflebektomi, küçük kesi yöntemleri ile varisli damarların çıkarıldığı cerrahi bir işlemdir. Lokal anestezi altında yapılan bu işlem, varislerin tamamen ortadan kaldırılmasına yardımcı olur ve genellikle iz bırakmaz.
Fotona lazer, kılcal varis tedavisinde sıklıkla tercih edilen modern bir lazer teknolojisidir. Özellikle yüz, bacak gibi hassas bölgelerde etkili sonuçlar sunar. Bu tedavi yöntemi, damarların içerisindeki kanı hedef alarak var olan kılcal damarları yok eder ve çevredeki dokulara zarar vermeden tedavi sağlar.